Günümüzde bankalara veya özel kuruluşlara borcu olmayan var mı bilmiyorum? Bu soruyu belki şu şekilde sormak daha doğru olacak. Kredi kartların veya banka kredilerinden dolayı kaç kişinin hayatı karardı? Kaç kişi intihar etti, kaç aile dağıldı? Yapılan araştırmalar kredi kartları ve rehin karşılığı kredi kullananların sayısının milyonları bulduğunu gösteriyor.
BBDK yetkililerinin son açıklamasına göre kredi kartlarına vatandaşın borcu 59 milyar 14 milyon 352 bin liradır. Bunun 1 milyar 19 milyon 377 bin lirası takipte veya icrada işlem görmektedir. Bir detay daha verelim İstanbulluların kredi kartlarına borcu 20 milyar 290 milyon 854 bin lira, 3 milyar 523 milyon 721 bin lirası takiptedir.
Bir ekonomi yazarına göre, Ak Partinin en büyük destekçileri bankalara ve çeşitli kuruluşlara borçlu olan insanlarmış. Bu iddianın doğru veya yanlışlığını tartışacak değiliz. Ancak medya organlarının, reklam ve tanıtım çalışmaları ile insanları, daha çok satın almaya, daha çok borçlanmaya zorladıkları bilinen bir gerçektir.
Toplum olarak okumayı pek sevmiyoruz. Ama buna karşılık radyo dinleme, televizyona bakma gibi alışkanlıkların çok yüksek olduğu ülkeler arasında pek ön sıralardayız. Evde veya işyerinde radyo ve televizyon günün her saatinde açıktır. Eğer televizyon veya radyo açık değilse bir şeylerin eksik olduğu düşünülür. Hiç gereği olmadığı halde açık kalan televizyonun veya radyonun elektrik tüketimindeki yeri araştırılmış olsa ilginç sonuçlar çıkacaktır.
Bir başka garabet de basılı yayın organlarındadır. Her hangi bir gazeteye alıp bakıyorsunuz, daha ilk sayfadan itibaren büyük boy reklamlar doldurmuştur. Reklamların çoğu insanları daha çok almaya, daha çok tüketmeye, daha çok borçlanmaya zorlamayacak niteliktedir.
Akşam oturmuş bir diziyi veya belgeseli izlemek istiyorsunuz, daha beş-on dakika geçmeden dakikalar boyu sürecek reklam kuşağıyla karşılaşıyorsunuz. Reklamlar öyle kurnaz, öyle akıllıca hazırlanmıştır ki, daha dünyaya yeni gelmiş bebeklerden, doksanlık ihtiyarlara kadar, kadın erkek, küçük büyük herkesi etkileyebiliyor. Reklamlar karşısında size düşen, daha çok borçlanmanız, daha çok satın almanızdır.
Günümüzde herhangi bir banka ile işi olmayan yok gibidir. Nihayetinde herkesin yolu bir şekilde bankalara çıkar. Bankaların ilk yapacakları şey, size bir hesap açmalarıdır. Hesap numarasından sonra kart verelim demeye başlarlar. Bu şekilde sonuca ulaşamazlarsa, özel telefonlarla, kısa mesajlarla sizi bankaya davet edip kart vermeye, kredi açmaya çalışırlar. Daha olmadı elemanlarını kent kent, cadde sokak dolaştırıp kart müşterisi kazanmaya çalışırlar.
Uzatmayalım, bankalardan, ister bir hesabınız olsun, isterse kendi halinde bir baka müşterisi olun, yakanızı kurtarmak o kadar çok zordur ki; belki anlatılmaya kalkılsa ne hikâyeler, ne romanlar çıkar.
Kim olursanız olun, bankalardan, borçlanmalardan o kadar kaçtınız, o kadar direndiniz. Ama bugün, ama yarın, mutlaka bir gün ya bir kredi kartıyla, ya da bir kredi borcu ile tanışırsınız. Yalnız bir durum var. Tefeciler ve bankalar borcunu zamanında veya zamanından önce ödeyenleri hiç sevmez. Onlar için en iyi müşteri, enayi gözüyle gördükleri borcunu zamanında ödemeyen veya kredi kartının asgari tutarının ödemeyi kendine kar sayanlardır. Çünkü kredi kartlarında ve borçlarda tamamı ödenmeyen borçlar için, alacakları fahiş ücretler ve faizler söz konusudur. Onlar için esas kazanç buradadır. Belli bir süre içinde ödenmeyen borç ve faizler katlanarak büyümeye ve altından kalkılmaz hale gelir. Sonra bakmışsınız, hakkınızda dosya hazırlanmış, icra işlemleri başlamış, hayatınız kararmıştır.
Bankalara kredi kartı ve kredi borcu olanlara tavsiyemiz, aldığınız kartları en aza indirmek, kartın borcu varsa son kuruşuna kadar süresi içinde ödemek, kredileri gününde ödemek ve borcun bitiminden sonra “borcu yoktur” yazısı almak olmalı.
Daha önemlisi ayağınızı yorganınıza göre uzatmalı, ödeyebileceğiniz kadar borçlanmalı, gelirinizden çok harcamamalısınız. Bankaların enayi olmamanızdır.
