‘Süreç’ 'Adına’ ‘TERFİ Aldık’ ‘İzliyor Olacağız’ da ‘Açıkçası’ ‘Lüksümüz Yok’

Yukarıdaki kavramların hepsi çok yaygın ama çok yanlış kullanılıyor.

Güzel dilimiz, Türkçemiz katledilirken, kulaklarımız tırmalanıyor, beynimiz oyuluyor, dimağımıza tecavüz ediliyor.

Şimdi, başlıktaki kelime ve tamlamalara tekrar bakın! Bunlar sahiden Türkçe mi? Türkçe olsa, Türk Edebiyatı’nın zirvesi kabul edilen yazar ve şairlerce kullanılmaları lâzım, değil mi?

Namık Kemal, Mehmet Akif,  Yahya Kemal, Refik Halid,  Hüseyin Rahmi, Halide Edip, Sait Faik, Kemal Tahir, Cemil Meriç gibi yazar ve şairlerin eserlerine bakın bakalım! Bunları kullanmışlar mı?

Hayır, kat’iyen!

Şu kelimelere bir de tek tek, yakından bakalım:

‘Açıkçası’; boş, anlamsız, uydurma bir kelime... Onun kullanıldığı her yerde, aslında, “doğrusu” kelimesi mi kullanılmak isteniyor, acaba?

‘Süreç’; her yere uyan bir maymuncuk gibi... Moda bir kelime... Zaman içindeki bir takım değişiklikler, teknolojinin gelişmesiyle oluşan şartlar dolayısıyla yeni kavram ve kelimelere ihtiyaç duyulabilir... "Süreç" gibi bir kelime de üretilebilir.  Fakat bu yeni kelime, “dönem”, “devir”, "safha" gibi kavramları çöpe attırıp oların yerine geçmemeli.

‘Adına’; tabii ki böyle bir kavram var, " temsilen" demek. Misal, "Ben İZÇEP adına buradayım." Bu cümleden, "ben İZÇEP'i temsil ediyorum" anlamı çıkıyor ki doğru bir kullanımdır. Ama "Çevreyi korumak adına plastik kullanılmamalı" derseniz, bu saçma olur. Doğrusu, "çevreyi korumak için plastik kullanılmamalı" şeklinde olmalı. Örnekte olduğu gibi, “için” kelimesi çöpe atılıyor, onun yerine "adına" geçiyor. Elbette aynı anlamı vermiyor, saçma sapan anlamlar çıkıyor.

"TERFİ ALDIM", "TERFİ ALDI"; en çok kulağımı tırmalayan, beni en çok çıldırtan kullanım! En köklü yayın kuruluşlarının, en "duayen" gazeteci-yazarların bile kullandıkları "ucube"! Türk Dil Kurumu'nun sitesine bakın, imla kılavuzlarına bakın! Böyle bir şey yok!

Ne var?

TERFİ ETMEK var, TERFİ ETTİM, TERFİ ETTİ şeklinde doğru kullanım var.

Allah rızası için yapmayın! "Terfi aldı", "terfi aldım" diye saçmalayarak Türkçeyi katletmeyin!

"İzliyor olacağız", "bekliyor olacağız"... Vs; bir saçma kullanım daha! Türkçede böyle bir zaman kipi, fiil çekimi var mı?

Hayır!

Nereden çıkıyor?

Bunu en çok İngilizceyi ana dili gibi bilen medyacılar yapıyor. Sanırım, İngilizcedeki bir kullanımdan kaynaklanıyor. Oradaki bir "tense" böyle tercüme ediliyor. Onu alıp, bize uyduruyorlar.  Ama bize "uymuyor"! Çünkü bizde öyle bir "tense", öyle bir zaman kipi yok.

Kardeşim, "izliyor olacağız" diye havalı bir biçimde uzatmana gerek yok! Kısaca, "izleyeceğiz" deyin, yeterli! Biz çok daha iyi anlarız, siz de çok daha doğru bir Türkçe konuşmuş olursunuz!

"Lüksümüz yok"; alın size, "havalı"  bir saçmalık daha! Abuk-sabuk yerlerde kullanılıyor. adam, "hata yapma lüksümüz yok", "aldanma lüksümüz yok" diyor!

Allah Allah!

Hata yapmanın "lüksü" nerede, acaba? Nasıl, hangi şartlarda hata yaparsan lüks olur? Lüksün olur?

Yapmayın!

Yazanlar, konuşanlar; Türkçe sizin en büyük servetinizdir. Onu bozmayın, ucuzlatmayın, harcamayın!

İsmail Hakkı CENGİZ

hacengiz@gmail.com